Autostrada A4 to jedyna trasa w Polsce, na której opłaty pobierane są w dwóch niezależnych systemach – i to w różnych częściach kraju. Kierowcy często są zaskoczeni, że płacą raz pod Wrocławiem / Katowicami, a później jeszcze raz w Małopolsce. Przyczyny są czysto administracyjno-kontraktowe – a nie logiczne z punktu widzenia użytkownika.
- Dwa operatorzy – dwa systemy opłat
- Aktualne opłaty na A4 Katowice – Kraków (od 1 kwietnia 2025)
- Do marca 2027 – co obowiązuje?
- Od 16 marca 2027 – A4 za darmo dla samochodów osobowych i motocykli
- Kiedy cała A4 będzie darmowa?
Dwa operatorzy – dwa systemy opłat
| Odcinek A4 | Operator | System płatności | Charakterystyka |
|---|---|---|---|
| Bielany Wrocławskie – Sośnica (Gliwice) (Dolnośląskie / Śląskie) | GDDKiA – odcinek państwowy | E-TOLL / videotolling / aplikacje | Opłata elektroniczna, brak klasycznych bramek, wprowadzony system e-myta. |
| Katowice – Kraków (Kat. Murckowska – Kraków Balice) (Śląskie / Małopolskie) | Stalexport Autostrada Małopolska – koncesja prywatna | Tradycyjne bramki + aplikacje Autopay itp. | Najdroższy odcinek płatny w Polsce, nadal działa system manualny. |
Skąd ten podział?
- Państwowa część A4 (Wrocław – Gliwice) została objęta systemem e-TOLL, podobnie jak A2 Konin–Stryków.
- Odcinek między Katowicami a Krakowem to fragment prywatny, zarządzany na podstawie wieloletniej umowy koncesyjnej do 2027–2028 r.
- Do czasu zakończenia koncesji, kierowcy będą płacić oddzielnie – niezależnie od systemu państwowego.
Efekt dla kierowców?
- Na jednym przejeździe możesz zapłacić dwa razy, w dwóch różnych systemach, różnymi metodami.
- E-TOLL nie zwalnia z opłaty na bramkach Katowice – Kraków.
- Stalexport nie umożliwia opłaty w systemie e-TOLL – ma własne aplikacje (np. Autopay, SkyCash, e-TOLL NIE działa).
Konsekwencje dla ruchu
- Podwójne systemy + bramki manualne = korki na bramkach Kraków–Katowice, szczególnie w weekendy.
- To właśnie ten odcinek generuje również najwięcej gwałtownych hamowań, zatorów i… wezwań pomocy drogowej, szczególnie tuż przed strefami poboru opłat (dużo kolizji najechania na tył).
Aktualne opłaty na A4 Katowice – Kraków (od 1 kwietnia 2025)
| Kategoria pojazdu | Stawka za cały odcinek | Kwota na każdej bramce (PPO Mysłowice / PPO Balice) |
|---|---|---|
| Motocykle | 16 zł | 8 zł |
| Samochody osobowe ≤3,5 t | 34 zł | 2 × 17 zł |
| Kat. 2–3 (bus, dostawczy z przyczepą) | 60 zł | 2 × 30 zł |
| Kat. 4–5 (TIR, zestawy ciężarowe) | 104 zł | 2 × 52 zł |
Podwyżka z kwietnia 2025 wynosi +1 zł na bramkę dla aut osobowych i motocykli, +3 zł dla kat. 2–3 i TIR-ów. Operator tłumaczy to „przygotowaniem odcinka do przekazania w 2027 r. oraz inwestycjami infrastrukturalnymi”.
Do marca 2027 – co obowiązuje?
- Obowiązuje pełna opłata zgodnie z cennikiem.
- Samochody elektryczne – mogą skorzystać z 2 darmowych przejazdów po rejestracji w programie EV Klub Polska – wymaga aktywacji konta premium.
- Trwa modernizacja nawierzchni, obiektów mostowych, systemów odwodnienia i sygnalizacji – warunek przekazania trasy państwu.
Od 16 marca 2027 – A4 za darmo dla samochodów osobowych i motocykli
- Umowa koncesyjna wygasa 15 marca 2027.
- Od 16 marca 2027 zarządzanie przejmuje GDDKiA.
- Przejazd dla pojazdów lekkich do 3,5 t (samochody osobowe, motocykle, kampery) będzie bezpłatny, tak jak na innych państwowych autostradach (A2 Konin – Stryków, A1 Gdańsk – Toruń).
- Pojazdy ciężkie (TIR, zestawy powyżej 3,5 t) – będą nadal objęte systemem e-TOLL.
Efekt dla kierowców: za dwa lata cała A4 będzie darmowa dla kierowców samochodów osobowych i motocykli, od granicy niemieckiej aż po Kraków.
Kiedy cała A4 będzie darmowa?
- Darmowe już teraz (2025): Odcinek Wrocław – Gliwice – Sośnica oraz wszystkie fragmenty A4 zarządzane przez GDDKiA.
- Płatne do 2027: Katowice – Kraków (Stalexport).
- Darmowe w całości od: 16 marca 2027 r.
